Η εκδρομή των μαθητών του Μακρυχωρίου Ευβοίας που εξελίχθηκε στο απόλυτο δράμα
Η εθνική τραγωδία στα Τέμπη αποτελεί ένα τραύμα όλων των Ελλήνων, με τη μαρτυρική κοιλάδα νωρίτερα να έχει γνωρίσει δύο τρομερά δυστυχήματα, ένα εκ των οποίων πριν από 22 χρόνια σαν σήμερα (13/4) και μια 20ετία πριν από τη σύγκρουση των δύο τρένων, συγκλονίζοντας το πανελλήνιο.
Στις 13 Απριλίου 2003, μια νταλίκα που κινούνταν στο 385ο χιλιόμετρο της εθνικής οδού Αθηνών-Θεσσαλονίκης, μεταφέροντας πλάκες νοβοπάν με προορισμό την Αθήνα, έχασε τον έλεγχο λόγω μετατόπισης του φορτίου της.
Το όχημα εξετράπη της πορείας του και συγκρούστηκε πλαγιομετωπικά με ένα τουριστικό λεωφορείο, το οποίο μετέφερε 49 μαθητές της Α’ Λυκείου Μακροχωρίου Βέροιας και τρεις συνοδούς καθηγητές. Οι μαθητές και οι καθηγητές επέστρεφαν από σχολική εκδρομή στην Αθήνα.
Ο τραγικός απολογισμός και το πόρισμα
Ο τραγικός απολογισμός του δυστυχήματος ήταν 21 νεκροί μαθητές (12 αγόρια και 9 κορίτσια) και 32 τραυματίες. Το λεωφορείο, που κατέληξε στα βράχια, υπέστη σοβαρές ζημιές – η αριστερή πλευρά είχε σκιστεί, η οροφή ήταν παραμορφωμένη, και το εσωτερικό πλήρως διαλυμένο. Πάνω στο λεωφορείο έπεσαν διαδοχικά τρία ΙΧ αυτοκίνητα, τα οποία διαλύθηκαν και πήραν φωτιά. Ευτυχώς, οι επιβάτες τους κατάφεραν να βγουν τραυματισμένοι πριν οι φλόγες εξαπλωθούν.
Ως υπαίτιος του δυστυχήματος συνελήφθη ο οδηγός της νταλίκας, Δημήτρης Ντόλας, στον οποίο ο εισαγγελέας Λάρισας άσκησε ποινική δίωξη για ανθρωποκτονία από πρόθεση με ενδεχόμενο δόλο, κατά συρροή. Παράλληλα, ο εισαγγελέας του Αρείου Πάγου, Ευάγγελος Κρουσταλάκης, διέταξε εκτενή έρευνα για την απόδοση ευθυνών προς όλες τις εμπλεκόμενες πλευρές.
Στις 19 Απριλίου, ο οδηγός και οι δύο συνιδιοκτήτες της νταλίκας κρίθηκαν προφυλακιστέοι, με τη σύμφωνη γνώμη ανακριτή και εισαγγελέα. Το πόρισμα των πραγματογνωμόνων που παραδόθηκε στις 22 Απριλίου στον εισαγγελέα της Λάρισας αποκάλυψε ότι η νταλίκα είχε φθαρμένα ελαστικά, παραποιημένο ταχογράφο και ήταν υπερφορτωμένη.
Στις 15 Δεκεμβρίου 2004, το Ποινικό Τμήμα του Αρείου Πάγου αποφάσισε να παραπέμψει σε δίκη τον οδηγό, τους δύο συνιδιοκτήτες της νταλίκας, καθώς και τρία στελέχη της εταιρείας ξυλείας «Ακρίτας», με έδρα στον Έβρο.
Η δίκη ξεκίνησε στις 21 Μαρτίου 2005, σε μια φορτισμένη ατμόσφαιρα, ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Δικαστηρίου του Βόλου. Το πόρισμα των πραγματογνωμόνων ανέδειξε ως αιτίες του δυστυχήματος το υπερβολικό βάρος του φορτίου, τα φθαρμένα ελαστικά και την αυξημένη ταχύτητα, που προκάλεσαν μετατόπιση του κέντρου βάρους του οχήματος.
Στην απολογία του, ο οδηγός της νταλίκας παραδέχτηκε πως το όχημα ήταν υπερφορτωμένο, αλλά υποστήριξε ότι δέχτηκε να το οδηγήσει επειδή ήταν νέος στη δουλειά και φοβόταν μήπως χάσει τη θέση του.
Η απόφαση του δικαστηρίου
Στις 22 Ιουλίου 2005 το δικαστήριο εξέδωσε την απόφασή τους και αποδεχόμενο την πρόταση του εισαγγελέα επέβαλε τις παρακάτω ποινές:
Στον οδηγό της νταλίκας Δημήτριο Ντόλα: Κάθειρξη 19 ετών και τετράχρονη στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.
- Στον Φώτη Καβελίδη, έναν από τους συνιδιοκτήτες της νταλίκας: Κάθειρξη 18 ετών και τριετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.
- Στον έτερο συνιδιοκτήτη Αντώνιο Καμέα: Κάθειρξη 14 ετών και διετή στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.
- Στον Δημήτριο Χαμπούρη, πρώην γενικό διευθυντή της εταιρείας «Ακρίτας»: Κάθειρξη 13 ετών και στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων για δύο χρόνια.
- Στον Πολυχρόνη Δαρδαμπούνη, διευθυντή του εργοστασίου της «Ακρίτας»: Κάθειρξη 13 ετών και δύο χρόνια στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.
- Στον αποθηκάριο της εταιρείας Μωυσή Αλεξάκη: Κάθειρξη 4 ετών και 8 μηνών.
Επίσης, με ομόφωνη απόφασή του το Δικαστήριο πρότεινε να παραπεμφθούν σε δίκη ο Αθανάσιος Σαράντης, πρόεδρος της «Ακρίτας» και η διευθύνουσα σύμβουλος Λουκία Σαράντη, κόρη του προέδρου.
Η δίκη σε δεύτερο βαθμό έγινε στη Λάρισα ενώπιον του Μικτού Ορκωτού Εφετείου. Άρχισε στις 17 Νοεμβρίου 2006 και ολοκληρώθηκε στις 30 Μαρτίου 2007, με την έκδοση της απόφασης για τους έξι κατηγορούμενους. Για πρώτη φορά δευτεροβάθμιο δικαστήριο δέχθηκε τον ενδεχόμενο δόλο σε θανατηφόρο τροχαίο, μετατρέποντας την κατηγορία από πλημμέλημα σε κακούργημα.
Οι ποινές που επιβλήθηκαν ήταν:
- Στον οδηγό της νταλίκας Δημήτριο Ντόλα: Κάθειρξη 15 ετών και 3 μηνών.
- Στον εκ των συνιδιοκτητών της νταλίκας Φώτη Καβελίδη: Κάθειρξη 14 ετών και 3 μηνών.
- Στον εκ των συνιδιοκτητών της νταλίκας Αντώνιο Καμέα: Κάθειρξη 11 ετών και 3 μηνών.
- Στον Δημήτριο Χαμπούρη: Φυλάκιση 4 ετών, 4 μηνών και 15 ημερών, καθώς η κατηγορία της διατάραξης συγκοινωνιών μετετράπη από «ενδεχόμενο δόλο» σε «ασυνείδητη αμέλεια».
- Στον Πολυχρόνη Δαρδαμπούνη: Φυλάκιση 4 ετών, 11 μηνών και 15 ημερών.
- Στον Μωυσή Αλεξάκη: Φυλάκιση 3 ετών και 11 μηνών.
Το ποινικό σκέλος του τραγικού δυστυχήματος στα Τέμπη ολοκληρώθηκε με τη δίκη των ιδιοκτητών της εταιρείας ξυλείας «Ακρίτας», Αθανάσιου Σαράντη και Λουκίας Σαράντη. Η δίκη ξεκίνησε στις 2 Οκτωβρίου 2008 ενώπιον του Τριμελούς Πλημμελειοδικείου Λάρισας και έφερε στο φως κρίσιμες πτυχές της υπόθεσης. Στις 10 Φεβρουαρίου 2009, το δικαστήριο έκρινε ένοχους τους δύο κατηγορούμενους για ανθρωποκτονίες εξ αμελείας κατά συρροή, σωματικές βλάβες κατά συρροή και διατάραξη της ασφάλειας συγκοινωνιών. Επιβλήθηκε στον καθένα ποινή φυλάκισης 4 ετών, 11 μηνών και 15 ημερών, εξαγοράσιμη προς 10 ευρώ ημερησίως.
Στο ίδιο εδώλιο κάθισε ο οδηγός του τουριστικού λεωφορείου, Κωνσταντίνος Μαυρομιχάλης, ο οποίος απαλλάχθηκε από κάθε κατηγορία.
Η δικαστική αυλαία του θλιβερού συμβάντος έπεσε με την επιδίκαση αποζημιώσεων στις οικογένειες των θυμάτων. Στη μνήμη τους, μια μαρμάρινη πλάκα με την επιγραφή «Στο σημείο αυτό, με ευθύνη της Πολιτείας και στο βωμό του κέρδους, θυσιάστηκαν οι 21 μαθητές της Α’ Τάξης του Λυκείου Μακροχωρίου Ημαθίας» θυμίζει σε κάθε περαστικό το τραγικό δυστύχημα της αποφράδας 13ης Απριλίου 2003.